Yerin icarəyə götürülməsi.

Bu yer dövlət, bələdiyyə və xüsusi mülkiyyətdən icarəyə götürülə bilər.

Qərarınız dövlət mülkiyyətində olan yeri (bina, sahə) icarəyə götürməkdirsə, aşağıdakıları nəzərə almalısınız:

• Dövlət mülkiyyətində olan bina (sahə) yalnız müsabiqə vasitəsilə icarəyə götürülə bilər.

Tikilinin müsabiqə vasitəsilə icarəyə verilməsi icarə müqaviləsi bağlanılmaqla Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsi (Komitə) tərəfindən həyata keçirilir. Müsabiqənin keçirilməsi üçün xüsusi komissiya (Komissiya) yaradılır və aylıq start qiyməti müəyyən edilir. Müsabiqədə iştirak etmək üçün Komissiyaya bir sıra sənədlər təqdim olunmalıdır. Bura: 1) ərizə, 2) obyektin aylıq start icarə haqqı məbləğinin 10%-i həcmində behin ödənilməsini təsdiq edən sənəd, 3) müsabiqə təklifi (bağlı zərfdə təqdim edilir, zərfin bağlı tərəfi sifarişçi tərəfindən imzalanır və (və ya) möhürlənir), 4) hüquqi şəxslər üçün müəyyən olunmuş qaydada təsdiq edilmiş reyestrdən çıxarışın və nizamnamənin surəti, fiziki şəxslər tərəfindən şəxsiyyəti təsdiq edən sənədin surəti daxildir.

Müsabiqənin nəticəsi elan olunduğu gündən 30 gün sonra açıqlanır. Qalib gəlmiş şəxslə 20 gün ərzində icarə müqaviləsi bağlanır. İcarə müqaviləsi bağlandıqdan sonra icarə hüququnun dövlət qeydiyyatı üçün Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestr Xidmətinin (DƏDRX) ərazi idarələrinə müraciət olunur.

Biznesin təşkili məqsədilə bina (sahə, yer) bələdiyyədən icarəyə götürüldükdə, sahibkar aşağıdakı hüquqi prosedurlara əməl etməlidir: bələdiyyə ilə icarə müqaviləsi bağlanmalıdır;
İcarə müqaviləsi bağlandıqdan sonra icarə hüququnun dövlət qeydiyyatı üçün DƏDRX-in ərazi idarələrinə müraciət olunmalıdır.

• Əgər qərarınız özəl mülkiyyəti icarəyə götürməkdirsə aşağıdakıları nəzərə almalısınız:
  mülk sahibi ilə icarə müqaviləsi bağlanmalıdır. Tərəflərdən ən azı biri hüquqi şəxs olduqda, icarə müqaviləsinin notarial qaydada təsdiqinə ehtiyac yoxdur. Lakin tərəflərdən hər ikisi fiziki şəxs olduqda, həmin müqavilə mütləq notarial qaydada təsdiqlənməlidir;
• müqavilənin notarial qaydada bağlanması üçün 70.15 AZN (61 AZN dövlət rüsumu + 9.15 AZN notarial hərəkətlərin aparılması üçün xidmət haqqı) ödənilir; icarənin məbləği və şərtləri qarşılıqlı razılıq əsasında müqavilədə əks olunur;
• icarəyə götürülən binanın (sahənin, yerin) rəsmi dövlət qeydiyyatı (mülkiyyət üzərində hüquqları təsdiqləyən reyestrdən çıxarış) olmalı, mülk qeyri-yaşayış sahəsi kimi istifadəyə verilməlidir.

Hazır tikilinin alınması
Mülkiyyətçidən (dövlət, bələdiyyə və fiziki şəxs) asılı olaraq hazır binanın satın alınması qaydaları aşağıdakı kimidir:

• hazır tikili özəl mülkiyyət olduqda, tikilinin mülkiyyətçisi ilə notarial qay-dada alqı-satqı müqaviləsi bağlanılır. Əgər tikili Bakı şəhərindədirsə 126.5 AZN (110 AZN dövlət rüsumu + 16.5 AZN notarial hərəkətlərin aparılması üçün xidmət haqqı), digər şəhər və rayonlardadırsa 50.6 AZN (44 AZN dövlət rüsumu + 6.6 AZN notarial hərəkətlərin aparılması üçün xidmət haqqı) haqq ödənilir. Alqı-satqı müqaviləsi bağlandıqdan sonra tikiliyə olan mülkiyyət hüququnun dövlət qeydiyyatı üçün DƏDRX-in ərazi idarələrinə müraciət edilir;
• sahibkar dövlət mülkiyyətində olan binanı satın almaq istəsə, qüvvədə olan qanunvericiliyə görə bu yalnız dövlət əmlakının özəlləşdirilməsi qaydalarına uyğun həyata keçirilə bilər. Sonda tikili üzərində mülkiyyət hüququnun dövlət qeydiyyatı üçün DƏDRX-in ərazi idarələrinə müraciət edilməlidir;
• satın alınan tikili bələdiyyə mülkiyyətində olduqda, sahibkarla bələdiyyə arasında alqı-satqı müqaviləsi bağlanır. Alqı-satqı müqaviləsi bağlandıqdan sonra tikiliyə mülkiyyət hüququnu dövlət qeydiyyatına aldırmaq üçün DƏDRX-in ərazi idarələrinə müraciət edilir.

Xüsusi yerin tikilməsi
Bu sahibkarlıq fəaliyyəti üçün yerin əldə olunması yollarından ən ağır və ay-larla vaxt tələb edən yoldur. Proses aşağıdakı mərhələlərdən ibarətdir:

• 1-ci mərhələ - torpağın əldə olunması;
• 2-ci mərhələ - torpaq üzərində mülkiyyət hüquqlarının dövlət qeydiyyatı;
• 3-cü mərhələ - binanın tikintisi üçün icazənin alınması;
• 4-cü mərhələ - binanın tikilməsi;
• 5-ci mərhələ - tikilmiş bina üzərində hüquqların dövlət qeydiyyatı.

Mənbə: Sahibkar Ol (sahibkarlıq bələdçisi).